12 czerwca 2017

129/2017: Zamek - Krasiczyn (woj. podkarpackie, pow. przemyski, gm. Krasiczyn)

(Krasiczyn 179)

W XVI w. Stanisław Krasicki rozbudował dwór nad brzegiem Sanu. Powstało założenie obronne zwieńczone czterema basztami, ze strzelnicami i skrzydłem mieszkalnym. Zamku broniło z dwóch stron rozlewisko, z pozostałych - fosa i wał. Kolejne prace prowadził Marcin Krasicki, który przekształcił Krasiczyn we wspaniałą rezydencję.
W rozbudowanym skrzydle północnym umieszczono apartamenty właścicieli i reprezentacyjną Izbę Stołową Wielką Królewską.
Nowe skrzydło powstało wzdłuż muru wschodniego, a dziedziniec otoczono krużgankami.

Nadbudowane baszty nazwano:
- Boską (zwieńczona kopułą),
- Papieską (zwieńczona attyką będąca kopią papieskiej korony Klemensa VIII),
- Królewską (z sześcioma narożnymi wieżyczkami),
 - Szlachecką (zwieńczona koroną - kopią korony króla Zygmunta III Wazy),
co miało symbolizować wieczny  porządek, rolę kościoła, króla i szlachty. Powstała brama z wieżą zegarową i przedbramiem. Zamek otynkowano i ozdobiono sgraffitem.

Przy wejściu do zamku na szczególną uwagę zasługuje pas fryzu o tematyce myśliwskiej (ok. 45 m). Na ścianach zewnętrznych znajdują się sgrafiitta architektoniczne z motywem boniowania. W czasie adaptacji Baszty Boskiej na kaplicę zamkową, zewnętrzna, cylindryczna jej bryła została zwieńczona kopułą, ozdobioną dekoracją o tematyce religijnej (św. Piotr, św. Paweł, św. Szymon).
W arkadach najwyższej partii zamieszczone zostały postacie siedzące i stojące - żeńskie oraz męskie. W środkowej części pomiędzy pilastrami przedstawiono wizerunki monarchów i innych postaci. Różnią się pozami i strojem. W kondygnacji dolnej ukazani są cesarze rzymscy.
Basztę Boską zaadaptowana kaplicę. Kaplica pw. Wniebowzięcia NMP powstała w latach 1607-13.
W centralnej części znajduje się  manierystyczny ołtarz główny. Całość jest malowana i złocona.
W nawie bocznej  znajduje się marmurowy sarkofag księżniczki Zofii Sapieżanki.

W Baszcie Boskiej znajduje się krypta grobowa Sapiehów. W pomieszczeniu umieszczono trzy zbiorowe grobowce oraz pojedynczy grób Stanisława Sapiehy. Największe piętno zostało odciśnięte w czasie II wojny światowej, kiedy to żołnierze Armii Czerwonej sprofanowali większość trumien.
Krasiczyn nie miał szczęścia do następnych właścicieli, którzy szybko się się zmieniali, a gdy rządził tu Leon Sapieha, pożar zniszczył wnętrza (ocalała tylko kaplica). Podczas remontu zmieniono wygląd zamku - powstał nowy wjazd, częściowo osuszono i zniwelowano fosy, na miejscu ogrodu założono park.
Rezydencja ucierpiała podczas obu wojen światowych, ale dzięki pracom konserwatorskim zamek powoli wraca do dawnej świetności.

 Jedyną salą, w której zachował się wystrój to gabinet myśliwski.

Symbolem  nieprzemijającego życia stały się  rodowe dęby i lipy posadzone zgodnie z tradycją starolitewską na cześć narodzin potomstwa. 14 maja 1867 r. w krasiczyńskim zamku przyszedł na świat jeden z najwybitniejszych przedstawicieli rodu Sapiehów, książę kardynał Adam Stefan Sapieha, metropolita krakowski.

Porównajcie stan obecny ze zdjęciami z 18.08.2013.







Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Będziemy wdzięczni za Twój komentarz. Pamiętaj, że każdą myśl możesz wyrazić w sposób kulturalny, jeśli tylko tego zechcesz.