(ul. Zamkowa 3)
W latach 1375-1406 świątynia spełniała rolę łacińskiej katedry przemyskiej. Katedra spaliła się z pocz. XV w. , a w 1412 r. na zarządzenie króla Władysława Jagiełły została przeniesiona na zamek do starodawnej katedry ruskiej. Mury spalonej świątyni zużyte zostały pod fundamenty prezbiterium budującej się w latach 1470 -1571 gotyckiej katedry.
Ze względu na częste napady Tatarów i Wołochów ufortyfikowana ona została murem wraz z basztami i strzelcami. W XVIII w. z inicjatywy ówczesnego bpa Aleksandra Fredry katedra ta została przebudowana w stylu barokowym.
W 1733 r. runęło sklepienie nawy głównej, niszcząc ołtarze, obrazy i grobowce.
Po tej katastrofie przystąpiono do odbudowy katedry, którą ukończono w 1744 r. Pierwotny wygląda starał się przywrócić w latach 1884-1907 Tomasz Pyrliński. Prezbiterium otrzymało częściowo dawny charakter w stylu neogotyckim, do niego też dostosowano barokowe części kościoła.
W 1941 r. od pocisków niemieckich wybuchł pożar. Spłonął wówczas dach, sygnaturka, a na strychu uległo zniszczeniu wiele kap, cennych ornatów, kielichów.
Obecnie bazylika stanowi budowlę trzynawową o wystroju barokowym z gotyckim prezbiterium. Z XV-wiecznej katedry zachowały się stare mury z przyporami oraz małymi basztami ochronnymi, a w prezbiterium strzeliste gotyckie okna, żebrowanie i sklepienia.
Wewnątrz katedry znajdują się cenne rzeźby, a wśród nich, otoczona kultem, alabastrowa figura Madonny Jackowej z XV w., malowidła słynnych malarzy, freski, historyczne epitafia i witraże.
W podziemiach znajdują się krypty:
- bpa Walentego Wężyka,
- bpa Franciszka Szembeka,
- bpa Józefa Tadeusza Kierskiego,
- biskupów sufraganów,
- mieszczańska - rodziny Drohojewskich,
- bpa Anatola Nowaka,
- bpa Franciszka Bardy,
- bpa Aleksandra Antoniego Fredry
- abpa Ignacego Tokarczuka,
- bpa Stanisława Jakiela,
- relikwiarze,
- ossuarium;
oraz grobowce Antoniego Gołaszewskiego i Jana Antoniego Potoczki.
Na zewnątrz bazyliki, na kaplicy fredrowskiej, umieszczony został zegar słoneczny, a na ścianie gotyckiego prezbiterium tablica grunwaldzka, wmurowana w 1910 r. na pamiątkę 500. rocznicy bitwy pod Grunwaldem.
Przy bazylice wznosi się barokowa wieża (dzwonnica) o wysokości 71 m. W górnej części dzwonnicy, na poziomie tarcz zegara, znajduje się punkt widokowy z piękną panoramą miasta.
W latach 1375-1406 świątynia spełniała rolę łacińskiej katedry przemyskiej. Katedra spaliła się z pocz. XV w. , a w 1412 r. na zarządzenie króla Władysława Jagiełły została przeniesiona na zamek do starodawnej katedry ruskiej. Mury spalonej świątyni zużyte zostały pod fundamenty prezbiterium budującej się w latach 1470 -1571 gotyckiej katedry.Ze względu na częste napady Tatarów i Wołochów ufortyfikowana ona została murem wraz z basztami i strzelcami. W XVIII w. z inicjatywy ówczesnego bpa Aleksandra Fredry katedra ta została przebudowana w stylu barokowym.
W 1733 r. runęło sklepienie nawy głównej, niszcząc ołtarze, obrazy i grobowce.
Po tej katastrofie przystąpiono do odbudowy katedry, którą ukończono w 1744 r. Pierwotny wygląda starał się przywrócić w latach 1884-1907 Tomasz Pyrliński. Prezbiterium otrzymało częściowo dawny charakter w stylu neogotyckim, do niego też dostosowano barokowe części kościoła.W 1941 r. od pocisków niemieckich wybuchł pożar. Spłonął wówczas dach, sygnaturka, a na strychu uległo zniszczeniu wiele kap, cennych ornatów, kielichów.
Obecnie bazylika stanowi budowlę trzynawową o wystroju barokowym z gotyckim prezbiterium. Z XV-wiecznej katedry zachowały się stare mury z przyporami oraz małymi basztami ochronnymi, a w prezbiterium strzeliste gotyckie okna, żebrowanie i sklepienia.Wewnątrz katedry znajdują się cenne rzeźby, a wśród nich, otoczona kultem, alabastrowa figura Madonny Jackowej z XV w., malowidła słynnych malarzy, freski, historyczne epitafia i witraże.
W podziemiach znajdują się krypty:
- bpa Walentego Wężyka,
- bpa Franciszka Szembeka,
- bpa Józefa Tadeusza Kierskiego,
- biskupów sufraganów,
- mieszczańska - rodziny Drohojewskich,- bpa Anatola Nowaka,
- bpa Franciszka Bardy,
- bpa Aleksandra Antoniego Fredry
- abpa Ignacego Tokarczuka,
- bpa Stanisława Jakiela,
- relikwiarze,
- ossuarium;
oraz grobowce Antoniego Gołaszewskiego i Jana Antoniego Potoczki.
Na zewnątrz bazyliki, na kaplicy fredrowskiej, umieszczony został zegar słoneczny, a na ścianie gotyckiego prezbiterium tablica grunwaldzka, wmurowana w 1910 r. na pamiątkę 500. rocznicy bitwy pod Grunwaldem.
Przy bazylice wznosi się barokowa wieża (dzwonnica) o wysokości 71 m. W górnej części dzwonnicy, na poziomie tarcz zegara, znajduje się punkt widokowy z piękną panoramą miasta.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Będziemy wdzięczni za Twój komentarz. Pamiętaj, że każdą myśl możesz wyrazić w sposób kulturalny, jeśli tylko tego zechcesz.