106/2017: Zamek Praski - Praha (Praga) (Praga 1: Hradčany) (Czechy, kraj Praga)

Zwiedzanie zamku warto rozpocząć od strony zachodniej. Wejście na pierwszy dziedziniec zamkowy, tzw. honorowy, prowadzi przez potężną bramę, która jest częścią rokokowego ogrodzenia. Nad wrotami znajdują się monogramy cesarzowej Marii Teresy oraz Józefa II. Dziedziniec powstał w XVIII w. za czasów Marii Teresy. Maria Teresa  jako swoją stałą siedzibę obrała Wiedeń, jednak zleciała przebudowę Zamku Praskiego. Pracami kierował nadworny architekt cesarzowej - Niccolo Pacassi.

Nad wejściem umieszczono figury walczących gigantów wyrzeźbione przez Ignaca Frantiska Platzera w 1769 r. W 1921 r. zastąpiono je wiernymi kopiami. Przy brami pełni dzisiaj służbę straż zamkowa. Żołnierze zmieniają się co godzinę. Każdego dnia o godz. 12.00 na pierwszym dziedzińcu odbywa się uroczysta zmiana warty, której towarzyszy muzyka. W kilku oknach na pierwszym piętrze pojawia się orkiestra, która wygrywa marsz flagi prezydenckiej, a we wszystkich trzech wejściach zamku ukazują się straże.
Mundury gwardzistów są dziełem znanego czeskiego projektanta mody, Theodora Pisteka. Zmiana warty trwa około 15 minut i ściąga niezliczone rzesze turystów.


Przejście na drugi dziedziniec prowadzi przez Bramę Macieja, powstałą w 1614 r. z okazji koronacji na króla czeskiego Macieja I, brata cesarza Rudolfa II. Widnieją na niej herby ziem: Górne Łużyce, Luksemburg, Dolna Austria, Czechy, Rzesza, Węgry, Śląsk, Morawy, Dolne Łużyce. Przed bramą znajdują się dwa potężne maszty z flagami, pierwotnie wykonane z jednego kawałka drzewa, 1 1962 r. wymienione na nowe, wykonane z kilku części. W prześwicie bramy z prawej strony mieści się reprezentacyjna klatka schodowa zaprojektowana przez Niccola Pacassiego oraz Ignaca Frantiska Platzera, prowadzi ona do pomieszczeń Kancelarii Prezydenta Republiki Czeskiej. Z lewej strony można zobaczyć przez zamknięte dla zwiedzających ozdobne drzwi salę kolumnową, zbudowaną według planów Josipa Plecnika w 1931 r. Schody prowadzą  do dwóch reprezentacyjnych pomieszczeń - Sali Hiszpańskiej i Sali Rudolfa.

Pośrodku drugiego dziedzińca zamkowego stoi barokowa fontanna Leopolda, nazywana także Lwią albo Kohla. Autorem wyrzeźbionych postaci był Jeronym Kohl.
Obok znajduje się przykryta ozdobną kratą studnia głęboka na 14 m, pochodząca z XVI w.
Z boku placu widoczna jest Kaplica się Krzyża zaprojektowana przez Nicolla Paccasiego i wybudowana w poł. XVIII w. Z pierwotnego wyposażenia  zachował się marmurowy ołtarz główny oraz ołtarze boczne. Większość wystroju pochodzi jednak z XIX w., kiedy kaplicę przebudowano dla zdetronizowanego cesarza Ferdynanda V Dobrotliwego, który mieszkał na Zamku Praskim po abdykacji. W pomieszczeniach zamkowych zlikwidowanych na pierwszym piętrze znajdują się sale reprezentacyjne, a pozostałe dwa piętra wykorzystuje Kancelaria Prezydenta Republiki oraz administracja zamku.

Na trzecim dziedzińcu, zaraz za przejściem, wyłania się fasada katedry św. Wita (opisana w osobnym poście). Z prawej strony od wejścia znajduje się Stare Proboststvi, pierwsza siedziba biskupów praskich. Od czasu przeniesienia pałacu biskupiego na Małą Stranę mieściło się tu probostwo kapituły metropolitalnej. Za budynkiem, pod zadaszeniem i kratami z herbami znajdują się pozostałości fundamentów dawnej biskupiej kaplicy i bazyliki romańskiej. Ślady romańskie można także dostrzec na murach samego probostwa. W okresie I Republiki Czechosłowackiej nieco dalej postawiono obelisk, nazywany mrakotinsky od miasteczka Mrakotin, z którego pochodzi kamień użyty do budowy.Upamiętnia ofiary I wojny światowej. Tuż obok stoi fontanna z rzeźbą św. Jerzego.
Z trzeciego dziedzińca można dostać się do południowych ogrodów zamkowych Na Wałach. Przejście prowadzi przez tzw. Bycze Schody. Na filarach umieszczono figury byków. Zarówno obelisk, fontanna, jak i schody prowadzące do ogrodów są efektem przebudowy prowadzonej na zamku przez pierwszego architekta z czasów przedwojennej Czechosłowacji - Josipa Plecnika.

Źródło: Kantor W.: Praga. SBM Renata Gmitrzak, 2013.