225/2015: Zabytkowy zespół urbanistyczny - Alwernia (woj. małopolskie, pow. chrzanowski, gm. Alwernia)

(Rynek)

to prostokątny rynek z parkiem, w którym dominują stare dęby - pomniki przyrody, zgrupowane wokół kapliczki. Uroku dodają też XIX i XX-wieczne drewniane domy o konstrukcji zrębowej i czterospadowych dachach z podcieniami.

Kapliczka została zbudowana ok. 1853 r. Ufundował ją Żyd Grunbaum, właściciel kopalni glinki w Mirowie. Została wzniesiona na planie prostokąta, nakrywa ją dach dwuspadowy. Wewnątrz znajduje się barokowo-ludowy ołtarzyk z obrazem Przemienienia, dawne lichtarz oraz obrazy.

Studnia została wykopana w latach 1855-60 o głębokości 70 m.
Przestano jej używać po tragicznym wypadku utonięcia. W 1895 r. po oczyszczeniu ponownie była czynna. Wodę wydobywano elewatorem (kubełki umieszczone na linie) napędzanym ręczną korbą. W 1935 r. zainstalowano pompę elektryczną. Na początku 40-tych lat XX w. zamontowano hydrofor i pojawiła się pierwsza sieć wodociągowa, którą z czasem rozciągnięto na całą okolicę rynku. Pod koniec 70-tych lat - po wybudowaniu obok starej szkoły hydroforni i studni głębinowych na Brzezinach, zaprzestano eksploatacji.
W pobliżu znajdowała się karczma zbudowana przez rodzinę Szembeków.